هفتمین جشنواره تلویزیونی مستند

جشنواره مستند، جشنواره تلویزیونی مستند، جشنواره فیلم، جشنواره عکس و جشنواره مستند نگاری

نقد مستند «زندومان»

نقد مستند «زندومان»

رحیم ناظریان

موسیقی و زندگی

سیال بودن روایت در میان جنبه های مختلف از فرهنگ و بوم بلوچ و پلانهایی که قاب هایی از آدمهایی مختلف ارائه می دهد، به نظر روایتی آشفته ایجاد می کند، اما همه ی این پیچ در پیچ شدن بین افرادی مختلف، به خوبی با ایجاد عنوانی برای فصول، نظم می یابد. زندگی بلوچ ها با موسیقی شان پیوند دارد و این خلوص در سبک زندگی آنها پیداست. به همین دلیل با توجه به موسیقی نواحی بلوچ ها و ارتباطی که محتوای این موسیقی با فصول می یابد، شاهد مستندی بومشناخت هستیم با نحوه ی ارائه ای متفاوت و قابل توجه.

 آشفتگی ظاهری پلانها که در بین مواردی همچون پیرمرد چوپان بلوچ و البته ناشناس که حافظ قران است، تصاویری از یک نوزاد و گفتارمتنی شاعرانه در مورد زندگی، تصاویری از کاشت نهال خرما و باز هم گفتارمتن شاعرانه ای درباب نهال خرما و نهال زندگی، نشستن پای حرف های خواننده و نوازنده ی بلوچ، شرایط زندگی و سبک زندگی و کار و جنس معیشت، شنای بچه ها در استخر کشاورزی و… همگی با توجه به بخش بندی مستند قوام می یابد.

می توان گفت مستند «زندومان» مستندی قابل احترام درباره سبک زندگی بلوچ هاست که با موسیقی اجین است و ساختار روایی اش را با توجه به آنچه موسیقی قومی روایت می کند می توان بازشناخت.

بهار فصل کودکی، تابستان فصل جوانی، پاییز و زمستان فصل پیری، عناوینی است که سکانس های متغیر مستند را در کنار یکدیگر قابل معنا می کند.

گفتارمتن نیز شاعرانه است و با زبان بلوچی بیان می گردد و این انتخاب با مفاد کلی مستند سازگار به نظر می رسد. مورد قابل توجه، شناخت مستندساز از جنبه های پنهان سوژه در قبال فرهنگ و بوم است که به نظر یا مستندساز خود بومی این منطقه و یا مدتی طولانی را برای پژوهش مستند صرف نموده است. گفتارمتن توضیح صرف و خالی از لطف تصاویر نیست بلکه منتقل کننده ی حس سرشار از سادگی است که از سوی دیگر پلانها جلوی مان قرار می دهد. کلام آهنگین و شاعرانه مستند همسو با لحن تصاویر هیچ گونه تمایزی بین فرهنگ گفتاری و تصویری ایجاد نمی کند. این در حالی است که وقتی حرف از تولید آثاری مستند در قبال بوم به میان می آید، ذهنیتی قالب است که سازنده ی اثر را خارج از گود به رخ می کشد. اینجا در مستند «زندومان» همین هماهنگی بین تمامی عناصر نقطه ی اتکای اثر می شود، به گونه ای که راوی ناپیدای مستند و راوی کلامی، همگی انگار از یک جنسند.

به نقد این مستند چه امتیازی می دهید؟
5/5 - (1 امتیاز)


راهنمای امتیازدهی

نقد و نظر خود را برای ما ارسال کنید

بدون دیدگاه