بررسی بخش هایی از انقلاب دوم

فضای باز سیاسی که به صورت طبیعی بلافاصله پس از هر انقلابی رخ می‌دهد، در قبال انقلاب سال ۵۷ ایران نیز رخ داد. «تا اطلاع ثانوی تعطیل» مستندی است که با نگاهی تحلیلی و البته منتقدانه ماجرای انقلاب فرهنگی ایران در اوایل انقلاب را بررسی می کند تا پس آن فضای باز سیاسی و آزادی گروه ها و حزب ها، شاهد وقوع انقلابی دوم آن هم در زمینه فرهنگ باشیم.

سویه انتقادی مستند اینگونه شکل می‌گیرد که در کنار تصاویر آرشیوی که شامل رویدادهای ابتدایی انقلاب و مصاحبه‌هایی برای آن دوران با مردم است و این تصاویر آرشیوی موضوع انقلاب فرهنگی و چگونگی شکل‌گیری آن را نشان می‌دهد، مصاحبه‌هایی نیز متعلق به اکنون، با کارشناسان یا متولیان وقت آن رویداد، توسط مستندساز تهیه می شود، تا برداشت تازه ای از ماجرا به دست بیاید. به عبارتی مستند تلفیقی از آرشیو و تصاویری متعلق به دوران انقلاب با مصاحبه هایی امروزی با کارشناسان است. این شیوه تولید مستندهای پژوهشی آرشیوی، گرچه به شدت تکراری است، اما آنچه مدنظر مستندسازانی با این ویژگی و روش تولید است را به خوبی ارائه می کند. تصاویر آرشیوی به همراه گفتارمتن، روایت را پیش می برد و نظر کارشناسان امروزی نیز سویه تحلیلی و یا حتی انتقادی اثر را شکل می دهد.

«تا اطلاع ثانوی تعطیل» با اینکه تلاش دارد به جزئیات رویداد ورود کند، اما دو مساله در ابتدای امر مانعی براین مساله است. یکی را مدت زمان کوتاه مستند می توان قلمداد نمود. برای موضوعی با چنین گستردگی و پیچ و خمی، احتمالا زمان بسیار بیشتری برای پرداختن به تمام زوایای ماجرا نیاز خواهد بود و اینجا به دلیل همین زمان کوتاه، اغلب رویدادهای اصلی به صورت تیتر وار بیان می شود و اساسا مجالی برای کنکاش بیشتر وجود ندارد. شاید تنها منفعت این امر، ریتم مستند است که با شتاب پیش می رود و کسالت آثاری از این دست را رفع می کند. مساله دوم حساسیت پرداختن به چنین موضوعاتی در رسانه های داخلی است. اینجا بحث بر سر یکی از مهمترین چالش های پس از انقلاب است. موضوعی که بحث های بسیار زیادی از جانب مخالفان و موافقانش از گذشته تا کنون بیان شد و چنین موضوعی یقینا آن هم در تولیدی در قالب مستند چالش هایی دو چندان دارد. مستند «تا اطلاع ثانوی تعطیل» از این منظر، اصلی ترین سوالات انقلاب فرهنگی را طرح نمی کند و در اغلب لحظات فازی تاریخی دارد. یعنی جز نظر کارشناسان مدعو در مستند، مخاطب با دیدگاهی تازه در قبال موضوع مواجه نمی‌شود.

مصاحبه‌ با اعضای انجمن اسلامی و دانشجویان فعال وقت و همچنین شنیدن حرف های یک تحلیل گر سیاسی همچون زیباکلام، تنها گفته های تازه مستند است که در قالب نیمچه گفتمانی تحلیلی در «تا اطلاع ثانوی تعطیل» بیان می شود. آنهم درباره رویدادی که در دل خود، فاز فرهنگی و علمی کشور شاهد حذف ها و ورود نسل تازه در محیط هایی مرتبط بود.