حامی یا دشمن حیوانات؟

به نظر می رسد، به دلیل برخی حساسیت های ناآگاهانه و فقدان دانش، حتی اطلاع‌رسانی درباره عدم غذا دادن به جانوران شهری در فضای مجازی، به مذاق شبه‌دوست‌داران احساسیِ این قبیل حیوانات، خوش نمی آید. یک نظر مختصر یا انتشار یک دیدگاه در باب چالش حمایت های کورکورانه از این موجودات، سیل اعتراض و حتی توهین را به وجود می آورد. کافی است درباره سگ های ولگرد شهری حتی یک کارشناس، نظری علمی منتشر کند، چیزی که برایش از طرف برخی باقی نمی ماند، آبرو و اعتبار و … خواهد بود. حال مستند «موذی» به مساله ای ورود نموده که حساسیت بالایی در طیف حامیان جانوران دارد و بدون و ترس و لرز به بررسی کامل ماجرا می پردازد.

یکی از نکات جالب توجه مستند، بیان این نکته است که اگر کسی به حیوانی غذا می دهد، باید این عملش به عنوان حامیِ تمام و کمالِ آن حیوان بودن تلقی شود و او این غذا دادن را به عنوان سرپرست آن حیوان ادامه دهد. یا حتی شماره تلفن او بر گردن آن جانور درج شود. دلیل این عمل به ظاهر عجیب در کلیت مستند تشریح می شود. دلایلی متعدد که با مرور آنها می توان به وضوح دید که غذا دادن به جانواران شهری آفت هایی ایجاد می کند که نه تنها برای انسان که در ابتدا برای خود آن جانور نیز مضر است. به عبارتی غذا دادن سبب می شود چرخه حیاتی خود حیوان به خطر بیافتد و او در ادامه در تامین غذای خود ناتوان باشد.

مستند، لحن دوستانه و خودمانی دارد. این شیوه بیان گفتارمتن به نظر کارآمد است. حساسیت موضوع و سطح سواد و آگاهی بخش اعظمی از مخاطب این قبیل مستندها سبب می شود تا بپذیریم این لحن دوستانه شاید بتواند سبب شود، یک شخص که به غلط خود را حامی حیوان معرفی می کند، لااقل برود و مطالعه ای در این زمینه داشته باشد تا بلکه دست از عملی غلط بردارد. لحن دوستانه و خودمانی مستند به نظر تنها راه ممکن برای ارتباط با نوعی خاص از مخاطب است که سالهاست چالش فضای مجازی است و بدون سواد مشخص، مدام از غذا دادن بی حساب و کتاب به جانوران شهری سخن می گوید و نظر هیچ مرجع علمی را نیز قبول ندارد.

موضوع مستند، نیازی است که باید بسیار بیشتر برای آگاهی مخاطب در رسانه های مختلف بدان پرداخته شود. حتی غذا دادن به سگ های اطراف شهر نیز به عنوان عاملی در از بین رفتن حیات وحش طبیعی، توسط برخی کارشناسان بیان می شود و این در حالی است که برخی از شبه‌حامیان حیوانات، تنها حیوانی که برایشان اهمیت دارد، سگ های ولگرد است و انگار دانشی درباره تنوع جانوری ندارند. یا نمی دانند سگ های ولگرد جزئی از طبیعت بکر نیستند و به عنوان یک مهاجم که دست پروده انسان به حساب می آیند در حال نابودی باقی جانداران در محیط طبیعی خود هستند.

مستد «موذی» با کنکاش در سوژه اش و در نظر گرفتن تمام جوانب، فرضیه ابتدایی اش را بررسی می کند. مصاحبه با مردم و درج نظرهایی موافق و مخالف از جانب آنها در جهت غذا دادن به حیوانات، گفتگو با کارشناسان، تحقیق درباره عادات غذایی پرندگان، عدم تناسب غذای انسانی با حیواناتی که از این غذا استفاده می کنند، ظرف غذای مشترک حیوانات و انتقال بیماری ها و کشته شدن خود حیوان، عدم مهاجرت پرنده ها با غذا دادن دستی، بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان، اهلی شدن حیوان با غذاهای دستی، موضوع موش ها و پسماند غذاها و… مواردی است که در این مستند با یک پژوهش میدانی و کتابخانه ای طرح می شود.

مستند، لفظِ موذی را نهایتا به صورت پنهانی نه برای خود جانور بلکه برای انسان در نظر می گیرد. آفت اصلی، ریشه در نوع نگرش و اعمالی انسانی دارد که حاکی از دریافت های احساسی و غیر علمی است. به عبارتی برخی از حامیان حیوانات نه تنها از اساس حامی حیوان نیستند، بلکه دشمن مستقیم آنها و قاتل جانشان به حساب می آیند.